Neptus:Benedykt Chmielowski; Nowe Ateny

Z AstroWiki = encyklopedia astrologii
(Różnice między wersjami)
 
m (11 wersji)
 
(Nie pokazano 10 wersji utworzonych przez 2 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 +
[[Kategoria:Neptus]]
 +
'''Nowe Ateny''' – pierwsza polska encyklopedia powszechna, jej autorem był Benedykt Chmielowski.
 +
 +
Encyklopedia miała dwa wydania, pierwsze w latach 1745-1746, drugie, uzupełnione i rozszerzone, w latach 1754-1764.
 +
 +
==Układ i treść==
 +
Encyklopedia ks. Chmielowskiego ma układ rzeczowy, tj. hasła nie są ułożone alfabetycznie, lecz pogrupowane na działy tematyczne. Wiadomości obejmujące kilkanaście dziedzin wiedzy zaczerpnął od ponad stu autorów, począwszy od starożytnych, np. Pliniusza Starszego, aż po sobie współczesnych; wiele z nich opatrzonych jest nie pozbawionym krytycyzmu komentarzem autora, w innych autor powołuje się na wybitne osobistości antyku, by firmować własne spostrzeżenia.
 +
 +
To z ''Nowych Aten'' pochodzą słynne słowa ''KOŃ jaki jest, każdy widzi'' i ''kozy – śmierdzący rodzaj zwierząt'', nie widział bowiem sensu ksiądz kanonik w opisywaniu tak wówczas rozpowszechnionych zwierząt. Były też rady jak uchronić się przed czarami: "''Nade drzwiami wilczy pysek dla prezerwatywy od czarów''".  Poza hasłami dzieło zawiera wiele opowieści, anegdot i osobliwości, takich jak opisy potworów, na przykład [[smok]]ów, cyklopów i blemmjów. Historie te, jak się współcześnie przyjmuje, miały przede wszystkim na celu wzbudzenie ciekawości u czytelnika. Chmielowski opisał także różne kraje świata nawet bardzo odległe jak Chiny, czy Japonia ("''INSUŁY oraz Szóste w AZJI Wielkiej JAPOŃSKIE IMPERIUM''''").
 +
 +
''Nowe Ateny'' zostały w epoce oświecenia poddane miażdżącej krytyce i bywają do dziś cytowane jako przykład ciemnoty czasów saskich. Z drugiej strony niektórzy sądzą, że opinie takie wypowiadają przede wszystkim ci, którzy nie zetknęli się w rzeczywistości z dziełem ks. Chmielowskiego.
 +
 +
<small>''Źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Nowe_Ateny''</small>
 +
 +
==Pełny tytuł dzieła==
 
<center>
 
<center>
−
BENEDYKT CHMIELOWSKI  
+
<big>'''BENEDYKT CHMIELOWSKI'''</big>
  
−
NOWE ATENY
 
  
−
ALBO AKADEMIIA WSZELKIEJ SCIENCYI PEŁNA,
+
<big><big>'''NOWE ATENY'''</big></big>
  
−
NA RÓŻNE TYTUŁY JAK NA CLASSES PODZIELONA,
 
  
−
MĄDRYM DLA MEMORYJAŁU,
+
'''ALBO AKADEMIIA WSZELKIEJ SCIENCYI PEŁNA,'''
  
−
IDIOTOM DLA NAUKI, POLITYKOM DLA PRAKTYKI,
+
'''NA RÓŻNE TYTUŁY JAK NA CLASSES PODZIELONA,'''
  
−
MELANKOLIKOM DLA ROZRYWKI ERYGOWANA
+
'''MĄDRYM DLA MEMORYJAŁU,'''
  
−
ALIAS
+
'''IDIOTOM DLA NAUKI, POLITYKOM DLA PRAKTYKI,'''
  
−
O BOGU, BOŻKÓW MNÓSTWIE, SŁÓW PIĘKNYCH WYBORZE,
+
'''MELANKOLIKOM DLA ROZRYWKI ERYGOWANA'''
  
−
KWESTYJ CUDNYCH WIELE, O SYBILLÓW ZBIORZE,
+
'''ALIAS'''
  
−
O ZWIERZU, RYBACH, PTAKACH, O MATEMATYCE,
+
'''O BOGU, BOŻKÓW MNÓSTWIE, SŁÓW PIĘKNYCH WYBORZE,'''
  
−
O CUDACH ŚWIATA, LUDZI RZĄDACH, POLITYCE,
+
'''KWESTYJ CUDNYCH WIELE, O SYBILLÓW ZBIORZE''',
  
−
O JĘZYKACH I DRZEWACH, O ŻYWIOŁACH, WIERZE,  
+
'''O ZWIERZU, RYBACH, PTAKACH, O MATEMATYCE,'''
  
−
HIEROGLIFIKACH, GADKACH, NARODÓW MANIERZE,
+
'''O CUDACH ŚWIATA, LUDZI RZĄDACH, POLITYCE,'''
  
−
CO KRAJ KTÓRY MA W SOBIE DZIWNYCH CIEKAWOŚCI,
+
'''O JĘZYKACH I DRZEWACH, O ŻYWIOŁACH, WIERZE,'''
 +
 
 +
'''HIEROGLIFIKACH, GADKACH, NARODÓW MANIERZE,'''
 +
 
 +
'''CO KRAJ KTÓRY MA W SOBIE DZIWNYCH CIEKAWOŚCI,'''
 +
 
 +
'''CAŁY ŚWIAT OPISANY Z GRUNTU W SŁÓW KRÓTKOŚCI.'''
  
−
CAŁY ŚWIAT OPISANY Z GRUNTU W SŁÓW KRÓTKOŚCI.
 
  
 
CO WSZYSTKO STAŁO SIĘ WIELKĄ PRACĄ AUTORA TU ENIGMATICE WYRAŻONEGO:
 
CO WSZYSTKO STAŁO SIĘ WIELKĄ PRACĄ AUTORA TU ENIGMATICE WYRAŻONEGO:
Linia 46: Linia 64:
 
PODKAMIENIECKIEGO PASTERZA
 
PODKAMIENIECKIEGO PASTERZA
 
</center>
 
</center>
 +
 +
== Fragmenty dotyczące astrologii ==
 +
 +
* [[Benedykt Chmielowski; Nowe Ateny; Świat na wiosnę od Boga stworzony]]
 +
* [[Benedykt Chmielowski; Nowe Ateny; O astronomii, astrologii i prognostykach]]
 +
* [[Benedykt Chmielowski; Nowe Ateny; Czworo jak jedno, albo cztery świata elementy]]
 +
* [[Benedykt Chmielowski; Nowe Ateny; Astrologia. Co znaczą fizjognomiczne znaki w człeku]]
 +
* [[Benedykt Chmielowski; Nowe Ateny; Astrologia. Abrys żywy nie zywych]]
 +
 +
==Linki zewnętrzne==
 +
 +
* [http://pl.wikipedia.org/wiki/Benedykt_Chmielowski Benedykt Chmielowski]
 +
* [http://monika.univ.gda.pl/~literat/ateny/index.htm Pełny tekst ''Nowych Aten'']
 +
* [http://www.pbi.edu.pl/site.php?s=OGJiNmFhMDEwOTY4&tyt=Nowe+Ateny&aut=&x=0&y=0 Skan oryginalnego wydania na PBI]
 +
 +
Kategoria:Dzieła historyczne

Aktualna wersja na dzień 17:41, 5 gru 2009

Nowe Ateny – pierwsza polska encyklopedia powszechna, jej autorem był Benedykt Chmielowski.

Encyklopedia miała dwa wydania, pierwsze w latach 1745-1746, drugie, uzupełnione i rozszerzone, w latach 1754-1764.

Spis treści

Układ i treść

Encyklopedia ks. Chmielowskiego ma układ rzeczowy, tj. hasła nie są ułożone alfabetycznie, lecz pogrupowane na działy tematyczne. Wiadomości obejmujące kilkanaście dziedzin wiedzy zaczerpnął od ponad stu autorów, począwszy od starożytnych, np. Pliniusza Starszego, aż po sobie współczesnych; wiele z nich opatrzonych jest nie pozbawionym krytycyzmu komentarzem autora, w innych autor powołuje się na wybitne osobistości antyku, by firmować własne spostrzeżenia.

To z Nowych Aten pochodzą słynne słowa KOŃ jaki jest, każdy widzi i kozy – śmierdzący rodzaj zwierząt, nie widział bowiem sensu ksiądz kanonik w opisywaniu tak wówczas rozpowszechnionych zwierząt. Były też rady jak uchronić się przed czarami: "Nade drzwiami wilczy pysek dla prezerwatywy od czarów". Poza hasłami dzieło zawiera wiele opowieści, anegdot i osobliwości, takich jak opisy potworów, na przykład smoków, cyklopów i blemmjów. Historie te, jak się współcześnie przyjmuje, miały przede wszystkim na celu wzbudzenie ciekawości u czytelnika. Chmielowski opisał także różne kraje świata nawet bardzo odległe jak Chiny, czy Japonia ("INSUŁY oraz Szóste w AZJI Wielkiej JAPOŃSKIE IMPERIUM''").

Nowe Ateny zostały w epoce oświecenia poddane miażdżącej krytyce i bywają do dziś cytowane jako przykład ciemnoty czasów saskich. Z drugiej strony niektórzy sądzą, że opinie takie wypowiadają przede wszystkim ci, którzy nie zetknęli się w rzeczywistości z dziełem ks. Chmielowskiego.

Źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Nowe_Ateny

Pełny tytuł dzieła

BENEDYKT CHMIELOWSKI


NOWE ATENY


ALBO AKADEMIIA WSZELKIEJ SCIENCYI PEŁNA,

NA RÓŻNE TYTUŁY JAK NA CLASSES PODZIELONA,

MĄDRYM DLA MEMORYJAŁU,

IDIOTOM DLA NAUKI, POLITYKOM DLA PRAKTYKI,

MELANKOLIKOM DLA ROZRYWKI ERYGOWANA

ALIAS

O BOGU, BOŻKÓW MNÓSTWIE, SŁÓW PIĘKNYCH WYBORZE,

KWESTYJ CUDNYCH WIELE, O SYBILLÓW ZBIORZE,

O ZWIERZU, RYBACH, PTAKACH, O MATEMATYCE,

O CUDACH ŚWIATA, LUDZI RZĄDACH, POLITYCE,

O JĘZYKACH I DRZEWACH, O ŻYWIOŁACH, WIERZE,

HIEROGLIFIKACH, GADKACH, NARODÓW MANIERZE,

CO KRAJ KTÓRY MA W SOBIE DZIWNYCH CIEKAWOŚCI,

CAŁY ŚWIAT OPISANY Z GRUNTU W SŁÓW KRÓTKOŚCI.


CO WSZYSTKO STAŁO SIĘ WIELKĄ PRACĄ AUTORA TU ENIGMATICE WYRAŻONEGO:

IMIĘ WIOSNA ZACZYNA WIELKIEJ NOCY BLISKO

GŁOWĘ W PIWIE I MIODZIE ZAWRACA NAZWISKO.

TO JEST

PRZEZ XIĘDZA BANEDYKTA CHMIELOWSKIEGO

DZIEKANA ROHATYŃSKIEGO, FIRLEJOWSKIEGO,

PODKAMIENIECKIEGO PASTERZA

Fragmenty dotyczące astrologii

Linki zewnętrzne

Kategoria:Dzieła historyczne

Źródło „http://astrowiki.eu/index.php?title=Neptus:Benedykt_Chmielowski;_Nowe_Ateny”
Osobiste